ลักษณะภูมิประเทศ

      สภาพโดยทั่วไปเป็นเทือกภูเขาหิน ระดับความสูงประมาณ 500 - 600 เมตร จากระดับน้ำทะเล ตามภูเขามีถ้ำอยู่หลายแห่ง มีไม้ขึ้นตามเชิงเขาเป็นลักษณะไม้ขนาดเล็กอยู่รอบเชิงเขา เป็นแหล่งต้นน้ำลำธารของห้วยดงบังอี่และมีสำนักสงฆ์วัดภูคำผักกูดเฝ้าคอยดูแลรักษาอยู่

สภาพทางธรณีวิทยา

      มีลักษณะเป็นภูเขาหินทราย ที่รู้จักกันทั่วไปอีกชื่อหนึ่งว่า ที่ราบสูงโคราช (Khorat Group) ประกอบไปด้วยชั้นหินของกลุ่มหินโคราช (Khorat Group) ในหมวดหินเสาขัว หมวดหินพระวิหาร หมาดหินภูกระดึง และหมวดหิน  ภูพาน  ซึ่งแต่ละหมวดหินมีลักษณะแตกต่างกันไป ดังนี้

              หมวดหินเสาขัว (Sao Khua Formation) ส่วนใหญ่ประกอบด้วยหินทรายแป้ง สีน้ำตาลแกมแดง บางส่วนเป็นหินทราย สีแดงอ่อนเม็ดละเอียดบางชั้นมีกรวดปน มีความหนาระหว่าง 50 – 200 เมตร  เกิดจากการสะสมตัวและตกตะกอนจากแม่น้ำในสภาพอากาศแบบกึ่งแห้งแล้ง พบซากดึกดำบรรพ์ สัตว์มีกระดูกสันหลัง ได้แก่ เต่าและไดโนเสาร์ทั้งประเภทกินเนื้อ และกินพืช (theropod และ sauropod dinosaurs) 

              หมวดหินพระวิหาร (phra whihan Formation) เรียงตัวถัดจากชั้นหินเสาขัวเป็นชั้นหินที่บางที่สุดมีกรวดปนอยู่ตอนบนและมีชั้นหินดานสีเทา และน้ำตาลแกมแดงสลับ

              หมวดหินภูพาน (Phu Phan Formation) ประกอบด้วยหินทราย และหินกรวดมน สีน้ำตาล  แดง  ส้มอ่อน ชมพู และขาว เม็ดขนาดปานกลางถึงหยาบมาก และมีชั้นเฉียงระดับขนาดกลางถึงขนาดใหญ่

(Plannar and trough cross-bedding)  หินกรวดมีขนาดใหญ่ถึง 5 เซนติเมตร ส่วนใหญ่ประกอบแร่ควอตซ์และเซิตร์  มีความหนาที่เหลือจากการผุพังและถูกพัดพาไปแล้วระหว่าง 80 – 140 เมตร  สภาวะแวดล้อมการตกตะกอนและภูมิอากาศโบราณจากลักษณะทางกายภาพของหินเกิดจากการสะสมตัวและการตกตะกอนจากแม่น้ำ ชนิด braided and occasional meandering rivers  ในสภาพอากาศค่อนข้างร้อนชื้นและกึ่งแห้ง

               หมวดหินภูกระดึง  (Phu kradung Formation)  เป็นหินชั้นฐานนับว่าเป็นหินที่เก่าแก่กว่าหินทั้ง 3 หมวดข้างบน

ลักษณะดิน

                    ลักษณะดินพบว่าพื้นที่บริเวณวนอุทยานดงบังอี่ ประกอบด้วยดิน 2 ชนิด  คือ  

1. ดินเรดเยลโลว์พอดโซอิก ซึ่งเป็นดินที่เกิดจากหินอัคนีสีจาง หรือจากตะกอนน้ำเก่าบนที่

ราบขั้นบันได หรือบริเวณเชิงเขา ดินล่างมีสีแดงหรือเหลือง และมีการสะสมอนุภาคดินเหนียวชัดเจนดินมีปฏิกิริยาเป็นกรดอ่อน และมีค่าอิ่มตัวด้วยด่างค่อนข้างต่ำ

2. ดินเกรย์พอดโซลิก เป็นดินอายุมากผ่านกระบวนการชะล้างมาแล้วอย่างรุนแรงเกิดจาก

ตะกอนน้ำเก่า หรือจากหินทราย เนื้อดินหยาบมีอินทรียวัตถุต่ำ ระบายน้ำดีจนถึงดีเกินไปมีแร่ที่ยังผุพังอยู่ความโอชะในดินต่ำ มีปฏิกิริยาเป็นกรด และมีธาตุอาหารพืชต่ำ