อุทยานแห่งชาติลำน้ำกระบุรี (Lam Nam Kra Buri)
สถานที่ติดต่อ : 130/1 หมู่ 3 ตำบลปากน้ำ อำเภอเมือง จังหวัดระนอง 85000
โทรศัพท์ : 0 7798 9817
อีเมล : lumnamkraburiranong@gmail.com
Facebook : อุทยานแห่งชาติลำน้ำกระบุรี - Lamnam Kra Buri National Park
หัวหน้าอุทยานแห่งชาติ : นายวิทยา บัวพล
ตำแหน่ง : นักวิชาการป่าไม้ชำนาญการพิเศษ
หมายเหตุ : เมื่อชำระค่าบริการเข้าอุทยานแห่งชาติแล้ว กรุณาพกบัตรค่าบริการติดตัว
ขณะท่องเที่ยวในอุทยานแห่งชาติเพื่อการตรวจสอบ
100,000.00 ไร่
  |
  |
จุดชมวิวเขาคอม้า |
เส้นทางศึกษาธรรมชาติป่าชายเลน |
  |
  |
น้ำตกปุญญบาล |
บ่อน้ำร้อนหาดยาย |
ทางเดินศึกษาธรรมชาติ ⇔ เที่ยวน้ำตก ⇔ ชมพรรณไม้ ⇔ ดูนก/ดูผีเสื้อ ⇔ อาบน้ำแร่/อบไอน้ำ ⇔ ตั้งแคมป์พักแรม
ไม่มีร้านค้าร้านอาหาร นักท่องเที่ยวควรจัดเตรียมไป
บริเวณที่ทำการอุทยานแห่งชาติ AIS, TRUE-DTAC
ที่ทำการอุทยานแห่งชาติลำน้ำกระบุรี
หน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติ กบ.1 (หาดยาย)
หน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติ กบ.2 (เขาเมืองสูง)
1. สภาพพื้นที่ อุทยานแห่งชาติลำน้ำกระบุรี มีพื้นที่โดยรวม 160 ตารางกิโลเมตร หรือ 100,000 ไร่ ประกอบด้วย
1.1 ลำน้ำกระบุรี เป็นแม่น้ำที่กั้นระหว่างประเทศไทยและประเทศสหภาพพม่า มีพื้นที่รวมในเขตอุทยานแห่งชาติลำน้ำกระบุรี 40 เปอร์เซ็นต์ของพื้นที่หรือประมาณ 40,000 ไร่ ซึ่งมีต้นกำเนิดจากเทือกเขาภูเก็ตไหลมาทางทิศตะวันตกผ่านอำเภอกระบุรี จังหวัดระนอง และไหลผ่านไปทางทิศใต้ผ่านอำเภอละอุ่น ลงสู่ทะเลอันดามันที่ปากแม่น้ำกระบุรี อำเภอเมือง จังหวัดระนอง ซึ่งมีระยะทางประมาณ 60 กิโลเมตร ช่วงกว้างที่ประมาณ 6 กิโลเมตร
1.2 ป่าชายเลน ครอบคลุมริมฝั่งแม่น้ำกระบุรีและบริเวณหมู่เกาะในลำน้ำกระบุรี อันประกอบ ด้วย เกาะขวาง เกาะยาว เกาะปลิง เกาะโชน เกาะเสียด และเกาะนกเปล้า ซึ่งมีพื้นที่ประมาณ 15,000 ไร่
1.3 ป่าดิบชื้น ครอบคลุมพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติ 3 แห่ง
- ป่าสงวนแห่งชาติป่าคลองลำเลียง - ละอุ่น
- ป่าสงวนแห่งชาติป่าคลองเส็ตกวด ป่าเขาหินช้างและป่าเขาสามแหลม
- ป่าสงวนแห่งชาติป่าละอุ่นและราชกรูด
ซึ่งอยู่ในท้องที่อำเภอกระบุรี อำเภอละอุ่น อำเภอเมือง จังหวัดระนองมีพื้นที่โดยรวม 45,000 ไร่
2. อาณาเขต
ทิศเหนือ จดอำเภอกระบุรี จังหวัดระนอง
ทิศใต้ จดอำเภอเมือง จังหวัดระนอง
ทิศตะวันออก จดอำเภอละอุ่น จังหวัดระนอง
ทิศตะวันตก จดประเทศสหภาพพม่า
ลักษณะอากาศทั่วไป เนื่องจากจังหวัดที่อยู่ทางภาคใต้ฝั่งตะวันตก ได้รับอิทธิพลจากมรสุมตะวันตกเฉียงใต้อย่างเต็มที่จึงมีฝนตกชุกหนาแน่นกว่าจังหวัดอื่นและตกเกือบทั่วไป ส่วนฤดูหนาวอากาศไม่หนาวจัด เพราะอยู่ไกลจากอิทธิพลของอากาศหนาวพอสมควรแต่บางครั้งอาจมีฝนตกได้ เนื่องจากลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือที่พัดผ่านอ่าวไทยเอาฝนมาตกปริมาณน้อยกว่าจังหวัดที่อยู่ทางด้านตะวันออกของภาคใต้
- อุณหภูมิ เนื่องจากเป็นจังหวัดที่ตั้งอยู่ในคาบสมุทรที่เป็นแหลมยื่นออกไปในทะเลจึงได้รับลมมรสุมอย่างเต็มที่คือ ลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้จากมหาสมุทรอินเดีย และลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือจากทะเลจีนใต้และอ่าวไทย ทำให้ได้รับไอน้ำและความชุ่มชื้นมากอุณหภูมิเฉลี่ยจึงสูงไม่มากนัก และอากาศไม่ร้อนจัดในฤดูร้อน อากาศจะอบอุ่นในช่วงฤดูฝน ส่วนในฤดูหนาวอากาศจะเย็นบ้างเป็นบางครั้ง อุณหภูมิเฉลี่ยต่อปีประมาณ 27.6 องศาเซลเซียส อุณหภูมิสูงที่สุดเฉลี่ย 34.8 องศาเซลเซียส อุณหภูมิต่ำสุดเฉลี่ย 22.5 องศาเซลเซียส เดือนเมษายนเป็นเดือนที่ร้อนที่สุด ที่ผ่านมาวัดอุณหภูมิสูงสุดได้ 39.6 องศาเซลเซียส เมื่อวันที่ 31 มีนาคม 2526 และวันที่ 19 เมษายน 2516 อุณหภูมิต่ำสุดวัดได้ 13.7 องศาเซลเซียส
- ความชื้นสัมพัทธ์ ความชื้นสัมพัทธ์กับมวลอากาศมีอิทธิพลกับลมมรสุมเป็นสำคัญ ตลอดทั้งปีของจังหวัดระนองจะมีความชื้นสัมพัทธ์อยู่ในเกณฑ์สูงเนื่องจากได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมทั้งสองฤดูอย่างเต็มที่ ลมมรสุมนี้ก่อนจะพัดเข้าสู่บริเวณจังหวัดได้พัดผ่านทะเลและมหาสมุทรจึงได้พัดพาเอาไอน้ำและความชื้นมาด้วยทำให้บริเวณจังหวัดระนองมีความชุ่มชื้นและความชื้นสัมพัทธ์สูงเป็นเวลานาน ความชื้นสัมพัทธ์ตลอดทั้งปีปริมาณ 79.2%
ฤดูกาลของจังหวัดระนองแบ่งตามลักษณะลมฟ้าอากาศของประเทศไทย แบ่งออกได้เป็นสามฤดู
- ฤดูร้อน เริ่มตั้งแต่กลางเดือนกุมภาพันธ์ถึงกลางเดือนพฤษภาคม ระยะนี้เป็นช่วงว่างมรสุม จะมีลมทิศตะวันออกเฉียงใต้พัดปกคลุม ทำให้อากาศร้อนทั่วไป อากาศร้อนที่สุดในเดือนเมษายน
แต่ไม่ร้อนมากนักเนื่องจากเป็นภูมิประเทศในคาบสมุทรอยู่ใกล้ทะเล กระแสลมและไอน้ำทำให้อากาศคลายความร้อนลงไปมาก
- ฤดูฝนเริ่มตั้งแต่กลางเดือนพฤษภาคมถึงกลางเดือนตุลาคม จะมีลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือพัดปกคลุมประเทศไทย และร่องความกดอากาศต่ำจะพัดผ่านประเทศไทยเป็นระยะๆ ทำให้ฝนตกมากตลอดฤดูฝนและเดือนสิงหาคมจะมีฝนตกมากที่สุดในรอบปี
- ฤดูหนาวเริ่มตั้งแต่กลางเดือนตุลาคมถึงเดือนกุมภาพันธ์ ในระยะนี้จะมีลมมรสุมตะวันออก -เฉียงเหนือซึ่งเย็นและแห้งจากประเทศจีนพัดปกคลุมประเทศไทย ทำให้อุณหภูมิลดลงทั่วไปและมีอากาศหนาวเย็น แต่เนื่องจากจังหวัดระนองอยู่ใกล้ทะเลอุณหภูมิลดลงเล็กน้อยเป็นครั้งคราว อากาศไม่หนาวเย็นมากนัก และตามชายฝั่งจะมีฝนตกทั่วไปแต่มีปริมาณไม่มากนัก
พันธุ์พืชที่พบเห็นบนนำตกปุญญบาลคือขุนไม้หรือเรียกอีกอย่างหนึ่งว่าพญาไม้
ลักษณะทางชีวภาพ
สภาพป่าและพืชพรรณ อุทยานแห่งชาติลำน้ำกระบุรีมีความหลากหลายทางด้านชนิดพันธุ์พืชสูง เนื่องจากตั้งอยู่ในเขตร้อนชื้น สภาพอากาศและสภาพภูมิประเทศที่เหมาะสมแตกต่างกัน ทำให้เกิดสภาพป่าตามปัจจัยแวดล้อม ซึ่งสามารถแบ่งออกได้ 3 ประเภทดังนี้
ป่าดิบชื้น (Moist Evergreen Forest) จากปริมาณน้ำฝนที่มากกว่า 2,000 มิลลิเมตรต่อปี ช่วงฤดูฝนที่นานพอ ทำให้สังคมพืชที่ขึ้นมีความหนาแน่นมาก ชั้นเรือนยอดสูง อุทยานแห่งชาติลำน้ำกระบุรีมีป่าดิบชื้นที่สมบูรณ์พบตามภูเขาและเกาะซึ่งป่าชนิดนี้จะพบได้ในพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติคลองเส็ตกวดป่าเขาหินช้าง ป่าเขาสามแหลม และป่าสงวนแห่งชาติป่าละอุ่น - ป่าราชกรูด ในเขตพื้นที่อุทยานแห่งชาติลำน้ำกระบุรีซึ่งป่าดังกล่าวมีความสำคัญต่อระบบนิเวศ และการดำรงชีพของประชาชนที่อยู่บริเวณข้างเคียงเพราะเป็นแหล่งต้นน้ำลำธารที่สำคัญ
พรรณพืชที่สำรวจพบในพื้นที่ไม้เด่นจะอยู่ในวงศ์ยาง (DIPTERROCAPACEAE) เช่น ยางยูง (Dipterocapus grandiflorus) , ยางปาย (D. costatus) , กระบาก (Fnisopters costa) , ตะเตียนทราย (Hopes pieerei) , ตะเคียนสามพอน (Shores rogersiana) , หงอกค่าง(Parishia insigmis) , ตะโค (Daracontomelum mangiferum) พันธุ์ไม้ชนิดอื่นที่พบเห็นได้ในป่าดิบชื้น เช่น พันธุ์ไม้ในวงศ์มะพลับ (EBENNACEAE) , เช่น เนียน (Diospyros wallichii) วงศ์ EUPHORBIACEAE เช่น โพบาย (Sapium baccatum) , ดีหมี (Cleidion javanicum) วงศ์ SAPOTACEAE ขนุนนก (Palaguium obovatum)
ไม้พื้นล่างที่พบส่วนใหญ่จะเป็นพันธุ์ไม้ในวงศ์ขิง-ข่า (ZINGIBERACEAE) เช่น ปูด (Globba spp.) , กระทือ (Zingiber spp.) พันธุ์ไม้ตระกูล Boesenbergia ,เงาะป่า (Kaempfceria pulchra) เป็นต้น มักพบในช่วงฤดูฝน ซึ่งมีความชื้นในอากาศสูง และพันธุ์ไม้ในวงศ์หมาก (PALMEA) เช่น หวายใน ตระกูล Calamus, Korthalsia , เต่าร้าง (Garyota sp.) เป็นต้น
ป่าชายเลน (Mangrove forest) อุทยานแห่งชาติลำน้ำกระบุรี เป็นอุทยานหนึ่งที่มีป่าชายเลนสมบูรณ์ ดินมีสภาพเป็นดินเลนลำน้ำกระบุรีเป็นพื้นที่ที่เหมาะสมและทำให้ป่าชายเลนยังคงมีอยู่ได้ น้ำในลำน้ำเป็นน้ำกร่อย เพราะน้ำทะเลหนุน ซึ่งป่าชายเลนจะพบมากบริเวณปากแม่น้ำคลองละอุ่น ลำน้ำกระบุรีด้านข้างเขาหินช้างและหมู่เกาะซึ่งพันธุ์ไม้ที่พบได้แก่ พันธุ์ไม้ในวงศ์ เช่น โกงกางใบเล็ก (Zrhizophora apiculata), โกงกางใบใหญ่ (R. mucronata), ถั่วดำ (Briguiera pamviflora), โปรงแดง (Ceriops tagal) ซึ่งมักจะพบบริเวณด้านนอกของป่าที่ใกล้กับลำน้ำกระบุรีหรือคลอง และไม้ในสกุลพังกา (Brnguiera spp.), วงศ์ AVECENNIAEAE ได้แก่ไม้ในสกุล ไม้แสม (Avicennia spp.) สกุลตะบูน (Xylocarpus spp.) นอกจากนี้ไม้พื้นล่างที่พบเช่น เหงือกปลาหมอดอกม่วง (Acanthua ilicifolius) กระเพาะปลา (Finlaysonia maritima) เป้งทะเล (Phoenix paludosa) และจาก (Nypa sruticans) เป็นต้น
สังคมพืชทดแทน ในอดีตสภาพป่าบางส่วนมีการบุกรุกแผ้วถางเปลี่ยนสภาพเพื่อทำการเกษตรกรรมในรูปแบบต่างๆ ทำให้ปัจจุบันมีสภาพเป็นไร่ร้าง ดินเสื่อมสภาพ พันธุ์พืชที่พบมักเป็นหญ้าคา (Imperata cylindrica) เป็นส่วนใหญ่ บางที่จะพบผกากรอง (Lantana aslvifolia) ขึ้นแซมตามหญ้าคาด้วยในบริเวณรอยต่อระหว่างหญ้าคากับป่าดิบชื้น หรือบริเวณสังคมพืชทดแทนที่ถูกทิ้งเป็นเวลานาน ทำให้มีไม้เบิกนำเขาทดแทน จะพบในต้นและไม้พื้นล่างขึ้นห่างแทนที่หญ้าคา พันธุ์ไม้ที่มักพบ เช่น มังตาล (Schima wallichii) , ปอหู (Hibisscus macrophyllus) , ส้านใหญ่ (Dillinia obovata) , เปล้าน้อย (Croton delpyi) , สอม (Grypteronia paniculata) และค้อ (Livistona speciosa) เป็นต้น
สัตว์ป่า ประเทศไทยจัดได้ว่ามีความหลากหลายและอุดมไปด้วยสิ่งมีชีวิต โดยเฉพาะสัตว์ป่าเพราะตั้งอยู่ในแนวที่ติดต่อกับเขตภูมิศาสตร์ทั้งสามเขต โดยประเทศไทยตั้งอยู่ในภูมิศาสตร์อินโดจีน ซึ่งมีทุ่งหญ้าหรือป่าโปรงอยู่ทั่วไป ตามที่ราบหรือบริเวณที่สูงไม่มากนัก ดังนั้นสัตว์จากภูมิภาคนี้จึงมีความสำคัญกับทุ่งหญ้าและป่าโปรงพอสมควร ภูมิอากาศแบบมรสุมซึ่งมีความแตกต่างในแต่ละฤดูกาลมาก
อุทยานแห่งชาติลำน้ำกระบุรี ถือได้ว่าเป็นพื้นที่ที่มีความหลากหลายของสัตว์ป่าเป็นอย่างมาก อันเนื่องมาจากถิ่นที่อยู่อาศัยที่มีความหลากหลายด้านประเภทสัตว์ป่า และเป็นแหล่งต้นน้ำ เป็นแหล่งอาหาร อีกทั้งพื้นที่ของอุทยานแห่งชาติลำน้ำกระบุรียังมีอาณาเขตติดต่อกับผืนป่า ผืนอื่นๆ ทำให้เหมาะแก่การอาศัยอยู่และหลบภัยจากสัตว์ต่างๆ
การสำรวจสัตว์ป่าในเขตอุทยานแห่งชาติลำน้ำกระบุรียังไม่มีการสำรวจแบบละเอียด แต่ข้อมูลในปัจจุบันซึ่งมาจากหลายๆแห่ง มีความน่าเชื่อถือพอสมควรและจากการพบการปรากฏของสัตว์ป่าซึ่งแบ่งประเภทได้ดังนี้
สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม (Mammals) จากการสำรวจเกี่ยวกับสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม จำนวนชนิดอยู่ในระดับที่หลากหลายหากเทียบกับจำนวนพื้นที่ดังนี้
- อันดับถิ่น (Manis Javanica) ซึ่งพบเห็นได้ง่าย เพราะอาศัยอยู่ในพื้นที่ป่าทุกประเภท
- อันดับสัตว์กินแมลง ซึ่งได้แก่หนูชนิดต่างๆ ซึ่งข้อมูลทางด้านนี้ยังมีไม่เพียงพอ
- อันดับบ่าง พบเห็นได้ทั่วไปตามป่าดิบชื้น
- อับดับค้างคาว มีความหลากหลายเป็นอย่างมากตามป่าทุกประเภท
- อันดับวานร ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติลำน้ำกระบุรีจากการพบเห็นชนิดต่างๆ ของสัตว์ในอันดับนี้และข้อมูลในปัจจุบัน เช่น ลิงกัง (Macaca nemesteing) ซึ่งอาศัยตามป่าดิบชื้นทั่วไป แต่ไม่ง่ายนักที่พบตัวรวมตัวกันอยู่กันเป็นฝูง ลิงแสม (Macaca fascicularis)พบเห็นได้ง่ายตามป่าชายเลน และมีประชาชนค่อนข้างมาก ลิงเสน(Macaca aretodes ) พบเห็นได้ยาก ค่างแว่นถิ่นใต้ซึ่งพบเห็นได้ยาก ทั่วไปตามป่าดิบชื้นที่มีเรือนยอดของไม้สูง บางครั้งพบเห็นเป็นฝูง 10 - 15 ตัว
- อันดับสัตว์ผู้ล่า (Canivor) จากการสอบถามและพบเห็นบ้างในบางครั้ง ทำให้ทราบว่าสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมอันดับนี้ มีบางชนิดที่หายากและข้อมูลที่พบเห็นไม่บ่อยนักในบางครั้งจะพบเห็นเฉพาะรอยตีนของสัตว์ เช่น หมีหมาหรือหมีคน(Ursus malayanus), นากใหญ่ขนเรียบ(Viverra zibetha), ชะมดเช็ด(Viverricula indica) , พังพอน(Herpestes sp.) เป็นต้น
- อันดับสัตว์กีบคู่ เช่น หมูป่า (Cus scrofa) กระจงหนูหรือกระจงเล็ก(Tragulus jaramicus), กวางป่า(Cervus unicolor), เก้งหรือฟาน(Muntiacus muntiac), เก้งหม้อ(Muntiacus feac) ซึ่งเป็นสัตว์ป่าสงวนพบเห็นตามป่าดิบชื้นใกล้แหล่งน้ำซึ่งคนในท้องถิ่นเรียก กวางจุก โดยการพบเห็นเก้งหม้อ มีการพบเห็นบ่อยพอสมควรทั้งจากคนในท้องถิ่นจากแนวเขตพื้นที่และจากเจ้าหน้าที่ที่ออกตรวจปราบปราม.เลียงผา. หรือ โครำ อีกชนิดหนึ่งที่เป็นสัตว์ป่าสงวน ซึ่งบางครั้งพบว่าเลียงผามีการเข้ามาจากฝั่งประเทศสหภาพพม่า
- อันดับฟันแทะ เช่น พญากระรอกดำ(Ratufa bicolor) กระรอกปลายหางดำ กระรอกท้องแดง
นก ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติลำน้ำกระบุรี และในสภาพที่ที่เป็นป่าไม้ ลำห้วย คลอง พื้นที่โล่ง ลำน้ำและป่าชายเลน ซึ่งมีความหลากหลายของถิ่นที่อยู่ ดังนั้นจึงพบเห็นนกชนิดต่าง ๆเข้ามา พื้นที่ทั้งที่อยู่ประจำถิ่น ซึ่งมีไม่ต่ำกว่า 106 ชนิด (ตามตารางที่ 2) และสิ่งที่หน้าแปลกคือ มีการพบ นกเงือกกรามช้าง ประชากรทั้งหมด 18 ตัว บินเข้ามาในประเทศสหภาพพม่า เข้ามาหากินในพื้นที่อุทยานแห่งชาติลำน้ำกระบุรีและบินกลับในตอนเย็น
ถนนทางเข้าที่ทำการอุทยานแห่งชาติลำน้ำกระบุรี เป็นทางแยกจากทางหลวงหมายเลข 4 บริเวณกิโลเมตรที่ 595 เข้าไปอีก 1 กิโลเมตร ซึ่งห่างจากตัวอำเภอเมือง จังหวัดระนอง 18 กิโลเมตร
พื้นที่อุทยานแห่งชาติลำน้ำกระบุรี มีอาณาเขตด้านทิศตะวันออกติดกับถนนเพชรเกษม (ทางหลวงหมายเลข 4 ) เป็นระยะทาง 1 กิโลเมตร ทำให้สามารถเดินทางเข้าถึงพื้นที่ได้สะดวก ส่วนทางทิศใต้ได้ยึดเอาทางหลวงจังหวัดจากตัวเมืองระนองไปปากคลองด่านแม่น้ำระนอง โดยผ่านสุสานเจ้าเมืองระนอง ดังนั้น ความสะดวกในเรื่องการคมนาคมจึงมีศักยภาพสูง ส่วนทางสัญจรในลำน้ำกระบุรี สามารถเดินทางโดยเรือทุกขนาดได้ตลอดทั้งปีและฤดูกาล
ผังบริเวณอุทยานแห่งชาติลำน้ำกระบุรี
