บัญญัติ 10 ประการ เกี่ยวกับไซเตส
| บัญญัติ 10 ประการ เกี่ยวกับไซเตส มีดังนี้ |
- ไซเตสควบคุมการค้าสัตว์ป่าและพืชป่าระหว่างประเทศ ได้แก่ การนำเข้า (Import) ส่งออก (Export) ส่งกลับออกไป (Re-export) และนำเข้าจากทะเล (Introduction from the Sea) โดยระบบใบอนุญาต (Permit) และหนังสือรับรอง (Certificate) ซึ่งจะออกให้ได้เมื่อครบเงื่อนไขที่กำหนดและต้องสำแดงก่อนเข้าหรือออกประเทศ
- ภาคีต้องแต่งตั้งเจ้าหน้าที่ฝ่ายปฏิบัติการ (Management Authority) อย่างน้อยหนึ่งคน เพื่อรับผิดชอบเกี่ยวกับใบอนุญาตและใบรับรองดังกล่าว ทั้งนี้ ภายใต้คำแนะนำรับรองของเจ้าหน้าที่ฝ่ายวิทยาการ (Scientific Authority) ที่ภาคีแต่งตั้งขึ้นเพื่อการนั้นๆ
- ชนิดพันธุ์สัตว์ป่าและพืชป่าตามข้อกำหนด แบ่งออกเป็น 3 บัญชี ได้แก่
บัญชี 1 เป็นชนิดพันธุ์ที่อยู่ในภาวะใกล้สูญพันธุ์ ซึ่งระเบียบการค้าต้องเข้มงวดเป็นพิเศษและจะอนุญาตเฉพาะบางกรณีเท่านั้น
บัญชี 2 เป็นชนิดพันธุ์ที่ยังไม่อยู่ในภาวะใกล้สูญพันธุ์ แต่อาจเป็นอยู่ในภาวะใกล้สูญพันธุ์หากไม่ควบคุมการค้าอย่างเข้มงวด บัญชี 2 ยังครอบคลุมถึงชนิดพันธุ์ที่ดูคล้ายกัน (Look-alike) ซึ่งจำเป็นต้องถูกควบคุม เพราะรูปลักษณ์ที่คล้ายกันกับชนิดพันธุ์ที่ถูกควบคุม เพื่อประโยชน์ในการควบคุมตามระเบียบการค้า
บัญชี 3 เป็นชนิดพันธุ์ที่ถูกควบคุมโดยระเบียบภายในของภาคีใดภาคีหนึ่งและต้องการความร่วมมือในการควบคุมการค้าจากภาคีอื่นๆ
- เงื่อนไขการออกใบอนุญาตและใบรับรองคือ การพิจารณาสถานะภาพของชนิดพันธุ์ว่าการค้าดังกล่าวกระทบต่อความอยู่รอดของชนิดพันธุ์นั้นๆ หรือไม่ การได้มาชอบด้วยกฎหมายหรือไม่ การเตรียมการขนส่งกรณีเป็นชนิดพันธุ์มีชีวิต ซึ่งถ้าหาเป็นชนิดพันธุ์ในบัญชี 1 ผู้นำเข้าได้เตรียมสถานที่พักสัตว์และการดูแลไว้เหมาะสมหรือไม่ และการนำเข้าชนิดพันธุ์ในบัญชี 1 เพื่อวัตถุประสงค์เบื้องต้นในเชิงพาณิชย์จะกระทำมิได้
- อนุสัญญาได้กำหนดข้อยกเว้นเงื่อนไขการอนุญาตไว้หลายประการ เช่น การนำผ่าน การเปลี่ยนถ่ายพาหนะขนส่ง ชนิดพันธุ์ที่ได้มาก่อนอนุสัญญาใช้บังคับ ชนิดพันธุ์หรือผลิตภัณฑ์ที่เป็นของใช้ส่วนตัว สัตว์ที่ได้จากการเพาะพันธุ์ พืชที่ได้จากการขยายพันธุ์เทียม การแลกเปลี่ยนสัตว์ป่าและพืชป่าของสถาบันทางวิทยาศาสตร์ และชนิดพันธุ์ที่ได้จากการเพาะพันธุ์หรือได้มาก่อนอนุสัญญาที่นำเคลื่อนที่เพื่อนิทรรศการ
- การติดตามตรวจสอบการค้าจำเป็นต้องกระทำ เพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ของอนุสัญญา เจ้าหน้าที่ฝ่ายวิทยาการต้องติดตามตรวจสอบจำนวนการอนุญาตส่งออกสำหรับชนิดพันธุ์บัญชี 2 หากเห็นว่าปริมาณการอนุญาตส่งออกจะกระทบต่อความอยู่รอดของชนิดพันธุ์นั้นๆ จนเป็นเหตุให้ต้องเลื่อนขึ้นบัญชี 1 ให้แจ้งระงับการอนุญาตทันที
- ระบบการติดตามตรวจสอบการค้าลำดับถัดมา ได้แก่ รายงานประจำปี สถิติการค้าสัตว์ป่าและพืชป่าที่ภาคีต้องจัดทำส่งสำนักเลขาธิการ ซึ่งรายงานนี้จะถูกเปรียบเทียบระหว่างปริมาณรวมการส่งออกกับการนำเข้าของทุกประเทศ อันจะสะท้อนถึงทิศทางการค้าสัตว์ป่าและพืชป่าทั่วโลก และสามารถใช้ประเมินอนุวัติการตามอนุสัญญาของภาคีทั้งหมดได้
- ยังคงมีอีกหลายประเทศที่มิได้เป็นภาคี แต่อนุสัญญาก็มีบทบัญญัติที่แก้ปัญหานี้ โดยให้ภาคีสามารถรับเอกสารที่เทียบเท่าใบอนุญาตและใบรับรองของอนุสัญญาไซเตสจากประเทศที่มิใช่ภาคีได้
- อนุสัญญากำหนดให้มีสำนักเลขาธิการ (Secretariate) และการประชุมภาคี (Conference of Parties) ซึ่งเป็นส่วนสำคัญในการบริหารงานอนุสัญญา โดยองค์ประชุมภาคีจะแต่งตั้งคณะกรรมการประจำหลายคณะ เช่น คณะกรรมการบริหาร คณะกรรมการด้านสัตว์ คณะกรรมการด้านพืช เป็นต้น ซึ่งจะปฏิบัติงานในช่วงระหว่างการประชุมภาคีแต่ละครั้ง
- บทบัญญัติที่เหลือ เป็นการกำหนดเกี่ยวกับขั้นตอน วิธีการปรับปรุงแก้ไขอนุสัญญา การกำหนดชนิดพันธุ์สัตว์ป่าและพืชป่าขึ้นบัญชีควบคุมการค้า การกำหนดมาตรการบังคับใช้กฎหมายของภาคี ผลกระทบที่อนุสัญญามีต่อกฎหมายภายในประเทศและระหว่างประเทศ การตัดสินข้อพิพาท การให้สัตยาบัน การเข้า - ออกจากสมาชิกภาพ รวมถึงการสงวนสิทธิของภาคี เป็นต้น
|
