ภูเขียว
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูเขียว
(Phu Khieo Wildlife Sanctuary)
 |
 |
| อ้างอิง : หนังสือข้อมูลเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าในประเทศไทย (2560) |
ความเป็นมา
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูเขียว เดิมเป็นพื้นที่ป่าโครงการไม้กระยาเลยภูเขียวหมวดที่มีการทำไม้บางส่วน ตั้งแต่ช่วงปี 2502 ถึง 2512 ก่อนที่จะประกาศเป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูเขียว จากการทำสัมปทานป่าไม้ ทำให้ราษฎรใช้เส้นทางชักลากไม้เดินทางเข้าไปบุกรุกยึดครองพื้นที่ป่า ทั้งล่าสัตว์ป่า โดยเฉพาะกระซี่ ซึ่งเป็นสัตว์ป่าสงวนที่หายากใกล้สูญพันธุ์ ได้ถูกล่าถึง 3 ตัว บริเวณทุ่งกะมัง ในช่วงปี้ 2510 ถึง 2513 จนสาเหตุการที่สัตว์ป่าส่งวนที่สำคัญ ได้ถูกลักลอบล่าและป่ไม้ได้ถูกทำลายนี้เองทำให้ นายศักดิ์ วัฒนกุลป่าไม้จังหวัดชัยภูมิในสมัยนั้นได้เสนอต่อกรมป่าไม้ให้ประกาศพื้นที่ป่าภูเขียวเป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าโดยด่วน กรมป่าไม้จึงได้จัดส่งเจ้าหน้าที่ออกทำการสำรวจและดำเนินการเพื่อประกาศเป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ โดยมีพระราชกฤษฎีกากำหนดเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูเขียว ในปี 2515 >>คลิก<< เนื้อที่ 883,125 ไร่ พร้อมทั้งอพยพราษฎรออกจากเขตพื้นที่ 140ครอบครัว ต่อมาได้ผนวกพื้นที่เพิ่มเติมในปี พ.ศ. 2522 >>คลิก<< รวมเนื้อที่ทั้งสิ้น 975,000 ไร่
ภูมิประเทศ
ประกอบด้วยภูเขาล้อมรอบพื้นที่ราบสูงตอนกลาง พื้นที่มีความสูง 235-1,310 เมตรจากระดับน้ำทะเลปานกลาง เป็นส่วนหนึ่งของเทือกเขาเพชรบูณ์ ทางตอนเหนือเป็นเทือกเขาภูเขียวน้อยและเทือกเขาภูเขียวใหญ่ ทอดเป็นแนวยาวจากด้านทิศตะวันออกและวกลงใต้กลับขึ้นไปจรดกับภูเขียวน้อยทางทิศตะวันตก ลักษณะพื้นที่คล้ายรูปเกือกม้า บริเวณสันเขาจะเป็นหน้าผาสูงชันตลอดทั้งแนว ทิศตะวันตก และทิศใต้เป็นภูเขาสูงชันเรียงรายสลับซับซ้อน บางส่วนเป็นเทือกเขาหินปูน ประกอบด้วยถ้ำขนาดใหญ่ที่มีความสวยงามหลายแห่ง ยอดเขาที่สูงที่สุดคือยอดเขาโป่งทองหลางสูง 1,310 เมตร ภูมิอากาศ ลักษณะภูมิอากาศเป็นแบบกึ่งเขตร้อน มี 3 ฤดู ได้แก่ ฤดูร้อน เริ่มเดือนมีนาคม - พฤษภาคม มีอุณหภูมิเฉลี่ยสูงสุด 26.8 องศาเซลเซียส ฤดูฝน เดือนพฤษภาคม - ตุลาคม ในเดือนกันยายนจะมีปริมาณน้ำฝนมากที่สุด ปริมาณน้ำฝนเฉลี่ยต่อปี 1,411 มิลลิเมตร ความชื้นสัมพัทธ์เฉลี่ย 87.71 เปอร์เซนต์ ฤดูหนาว เดือน พฤศจิกายน-กุมภาพันธ์ มีอุณหภูมิเฉลี่ยต่ำสุด 17.8 องศาเซลเซียส ธรณีวิทยา ประกอบด้วย หินกลุ่มโคราชในยุคจูแรสซิก จำแนกเป็นชุดหินภูพาน และชุดหิน พระวิหาร เป็นชุดหินทรายที่ทนทานโดยมีซิลท์แทรก นอกจากนี้ยังมีหินซิลท์หินกรวดมน และหินทรายปนกรวด อาจพบหินเซลล์ที่มีไมก้าผสมอยู่ ทางทิศตะวันตกเป็นหินในกลุ่มหินราชบุรี ส่วนใหญ่เป็นหินปูนผลึกสีเทาอ่อน หินมีการโค้งงอและเกิดผลึกใหม่ หินชั้นล่างเป็นหินเซลล์ หินทรายและหินกรวด กลุ่มภูกระดึง ประกอบด้วยหินกรวดมนมีตะกอนของหินปูน ไรโอไลท์เป็นชั้นด้านล่าง หรือมีหินดินดานปนทรายสีเทาเข้ม หินทรายด่าง และเชิร์ท
ความหลากชนิดของสัตว์ป่า
- ความหลากชนิด สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม 54 ชนิด นก 220 ชนิด สัตว์เลื้อยคลาน 27 ชนิด สัตว์สะเทิน น้ำสะเทินบก 14 ชนิด
- ใกลัสูญพันธุ์อย่างยิ่ง (CR) 2 ชนิด ได้แก่ วัวแดง และเสือกระต่าย
- ใกลัสูญพันธุ์ (EN) 7 ขนิด ได้แก่ ค้างคาวหน้ายักษ์จมูกปุ้ม ลิงอ้ายเงี้ยะ เพียงพอนเส้นหลังขาว เสือโคร่ง แมวลายหินอ่อน ชะมดแปลงลายจุด และชะมดแผงสันหางดำ
- มีแนวโน้มใกลัสูญพันธุ์ (VU) 22 ชนิด ได้แก่ คือ หนูผีป่าหางจู๋ กระทิง หมาจิ้งจอก เสือไฟ ค้างคาวไอ้แหว่งใหญ่ หมาใน หมีหมา ค้างคาวหน้ายักษ์หมอบุญส่ง ชะนีธรรมดา กระรอกบินเล็กขาวสูง ค้างคาวยอดกล้วยปีกใส นากใหญ่ขนเรียบ ลิงเสน เพียงพอนเหลือง เสือลายเมฆเสือดาว พญากระรอกบินหูดำ ค้างแว่นถิ่นเหนือ เสือปลา ค้างคาวมงกุฎเลียนมลายูเล็ก และหมีควาย
ชนิดป่าไม้
ป่าดิบเขา ป่าดิบแล้ง ป่าเต็งรัง ป่าเต็งรัง-ไม้สน ป่าสนเขา ป่าเบญจพรรณ ป่าดิบชื้นระดับสูง
แผนผังที่ตั้ง