ประวัติความเป็นมา
ศูนย์ศึกษาธรรมชาติและสัตว์ป่านครนายก จัดตั้งในปี 2540 สภาพโดยทั่วไปเป็นพื้นที่ราบ ทางตอนเหนือและตะวันออกเป็นภูเขาสูงชัน ส่วนหนึ่งอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติขาใหญ่ อันเป็นรอยต่อ 3 จังหวัด ได้แก่ สระบุรี นครราชสีมา และปราจีนบุรี ซึ่งมีเทือกเขาติดต่อกับเทือกเขาดงพญาเย็น ส่วนทางตอนกลางและตอนใต้เป็นที่ราบอันกว้างใหญ่เป็นส่วนหนึ่งของที่ราบสามเหลี่ยมลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยาที่เรียกว่า “ที่ราบกรุงเทพ” ลักษณะดินเป็นดินปนทรายและดินเหนียว เหมาะแก่การทำนา ทำสวน ทำไร่ และปลูกผัก
 

ป่าไม้และพรรณพืช
ป่าไม้เป็นทรัพยากรธรรมชาติที่มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อสิ่งมีชีวิต ป่าไม้ยังมีประโยชน์ในการรักษาสมดุลของสิ่งแวดล้อมถ้าป่าไม้ถูกทำลายลงไปมากๆ จะส่งผลกระทบต่อสภาพแวดล้อมที่เกี่ยวข้องป่าไม้ที่มีสภาพสมบูรณ์ยังคงมีอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ เท่านั้น นอกนั้นจะอยู่ในสภาพเสื่อมโทรมเป็นส่วนใหญ่ซึ่งเป็นสาเหตุให้เกิดปัญหาความแห้งแล้งตามมาด้วย แหล่งน้ำธรรมชาติหลายแห่งอยู่ในสภาพตื้นเขิน และขาดแคลนในฤดูแล้ง
 

สัตว์ป่า
สัตว์ป่าที่สามารถพบเห็นได้ เช่น หนู ค้างคาว กระรอก กระแต อีเห็น งูชนิดต่าง ไก่ป่า นกปรอดหัวโขน นกแซงแซวห่างบ่วงใหญ่ ปาด อึ่ง กบ จิ้งจก ตุ๊กแก เขียดงู แมลง จุลินทรีย์รวมทั้งเชื้อราและเห็ดราชนิดต่างๆ

การท่องเที่ยว
จังหวัดนครนายก มีแหล่งท่องเที่ยวตามธรรมชาติ ได้แก่ ภูเขาป่าไม้ และน้ำตกมากมาย การคมนาคมสะดวก และอยู่ใกล้เมืองใหญ่ในเขตภาคกลางจึงมีคนนิยมท่องเที่ยวแบบไป – กลับ ระหว่างวันหยุดเป็นจำนวนมาก ในเขตอำเภอเมือง น้ำตกกระจาง น้ำตกสลัดไดในเขตอำเภอบ้านนาและน้ำตกวังม่วง ในเขตอำเภอปากพลี นอกจากนี้ในเขตอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ ยังมีภูเขา ป่าไม้ นก สัตว์นานาชนิด แล้วยังมีน้ำตกอีกมากมาย เช่น น้ำตกเหวนรก น้ำตกเหวสุวัต น้ำตกกองแก้ว น้ำตกกล้วยไม้ น้ำตกเหวไทร น้ำตกประทูน น้ำตกผากระจาย น้ำตกผาชมพู น้ำตกผาตาด น้ำตกมะนาว น้ำตกตาดตาคง
 

แหล่งท่องเที่ยวทางศิลปวัฒนธรรม ได้แก่เมืองโบราณดงละคร ในตำบลดงละคร อำเภอเมือง ศาลเจ้าพ่อหลักเมือง ในเขตเทศบาล หลวงพ่อเศียรนคร ประดิษฐานอยู่ที่วัดบุญนาครักขิตาราม รอยพระพุทธบาท จำลองวัดเขานางบวช ตำบลสาริกา อำเภอเมือง ศาลเจ้าพ่อขุนด่านในบริเวณโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า พระพุทธฉาย ซึ่งเป็นภาพเขียนติดกับชะโงกผาบนภูเขาเตี้ยๆ ติดเขาชะโงกพระพุทธบาท 4 รอยในอำเภอบ้านนา

สถานที่ท่องเที่ยวประเภทที่สองที่พักผ่อนได้แก่ สวนวังตะไคร้ สวนสีดา วังรีสอร์ท มีธรรมชาติสวยงามให้ชม เช่น ลำธาร น้ำตก สวนดอกไม้ประดับ เป็นต้น
 

นอกจากนี้ ยังมีขนบธรรมเนียมประเพณี และการจัดงานในเทศการต่างๆ เช่น งานปิดทองรอยพระพุทธบาทเขานางบวช งานเทศกาลของดีนครนายกงานวันมะปรางหวาน จังหวัดนครนายก และการจัดโครงการเดินป่าท่องไพร – เขาใหญ่ – นครนายก ระหว่างเดือน ธันวาคม ถึงเดือนมิถุนายนของแต่ละปี
 

กิจกรรมเพื่อการศึกษา

1. ค่ายเยาวชนอนุรักษ์ธรรมชาติ
2. เดินป่าศึกษาธรรมชาติ
3. การบรรยายชุดอนุรักษ์ธรรมชาติและสัตว์ป่า
 

สิ่งอำนวยความสะดวก

1. บ้านพักรับรอง 1 หลัง
2. มีเจ้าหน้าที่ประจำพร้อมอำนวยความสะดวก
3. บริเวณสำหรับกางเต็นท์
------------------------

ข้อมูลสำหรับติดต่อ
ศูนย์ศึกษาธรรมชาติและสัตว์ป่านครนายก 100/1 หมู่ 9 ตำบล เขาพระ อำเภอเมืองนครนายก จังหวัดนครนายก 26000