สภาพป่าส่วนใหญ่เป็นป่าดงดิบแล้งและป่าเต็งรัง บางส่วนยังอุดมสมบูรณ์มาก มีพันธุ์ไม้ที่มีค่า เช่น เต็ง รัง มะค่าแต้ มะค่าโมง ตะเคียนทอง ชิงชัน พยุง นอกจากนี้ยังมีพันธุ์ไม้ที่เป็นพืชอาหารสัตว์กระจัด กระจายอยู่ทั่วไป ที่พบอยู่เสมอและมีมาก ได้แก่ มะขามป้อมและสมอ ตามบริเวณป่าดงดิบและป่าเบญจพรรณชนิดของดินส่วนมากเป็นดินร่วนปนทราย ตามป่าเต็งรัง หรือป่าแดงเป็นดินลูกรัง หินที่พบตามละห้วยและละธารเป็นหินตะกอน

ส่วนสัตว์ป่านั้น เนื่องจากศูนย์ฯอยู่ในพื้นที่ไม่ห่างจากแหล่งชุมชนมากนัก มีประชาชนเข้าใช้ประโยชน์พื้นที่ป่า ในการเก็บเห็ด หน่อไม้ ผักหวาน และจับปลาอยู่เสมอ สัตว์ป่าขนาดใหญ่จึงหลบหนีเข้าไปอยู่ในพื้นที่ที่ถูกรบกวนน้อยกว่าในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูเขียว ชนิดสัตว์ที่พบเห็นได้บ่อยๆ แยกเป็น

สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ได้แก่ กระรอกดิน กระรอกหลากสี กระแตธรรมดา หนูพุกเล็ก หนูฟานเหลือง หนูท้องขาว เก้ง กระต่าย ลิงลม อีเห็น ชะมด สุนัขจิ้งจอก พังพอนธรรมดา เป็นต้น

สัตว์เลื้อยคลาน ได้แก่ กิ้งก่าแก้วเมืองเหนือ กิ้งก่าสวน กิ้งก่าหัวแดง งูเขียวพระอินทร์ งูสายม่านพระอินทร์ งูสิงบ้าน ตุ๊กแกบ้าน จิ้งเหลนบ้าน จิ้งเหลนภูเขาเกล็ดเรียบ จิ้งเหลนหลากหลาย แย้ขีด ตะกวด งูกะปะ เป็นต้น

สัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก ได้แก่ คางคกบ้าน ปาดบ้าน อึ่งข้างดำ อึ่งขาดำ อึ่งน้ำเต้า อึ่งปากขวด อึ่งอ่างบ้าน เขียดจะนา กบหนอง เขียดหลังปุ่มที่ราบ เป็นต้น

นก จากการสำรวจพบนกจำนวน 154 ชนิด ปลา เช่น ปลากระสูบจุด ปลาตะเพียน ปลานิล ปลาดุก ปลาช่อน ปลากระดี่ ปลากดหิน ปลากดเหลือง ปลาสร้อยนกเขา เป็นต้น และแมลง มีผีเสื้อหลายชนิด และแมลงอื่นๆ จำนวนมาก

บริเวณลำน้ำพรมมีสภาพธรรมชาติ ที่เกิดจากการกัดเซาะพังทลาย ของหินตะกอนที่สวยงามหลายจุด เช่น “ตู้รถไฟ” เป็นพื้นที่ริมน้ำตอนหนึ่ง มีหินทรายรูปทรงลูกบาศก์ขนาดใหญ่หลายก้อนวางเรียงรายต่อกันไป ลักษณะเหมือนตู้รถไฟ ผู้พบเห็นจึงเกิดจินตนาการว่าเป็นรถไฟหินและเรียกกันติดปากว่า “น้ำตกตู้รถไฟ”

และ “ผาแดง” เป็นห้วงน้ำส่วนหนึ่งของลำน้ำพรม ที่ลำน้ำไหลผ่านไปเซาะภูผาหินแล้ววกกลับลักษณะรูปตัวยูส่วนของภูผาที่ถูกกัดเซาะทุกวันถล่มลงเป็นหน้าผา ธาตุเหล็กในเนื้อหินทำปฏิกิริยากับอากาศภายนอก เกิดการเปลี่ยนแปลงของสีเนื้อหินเป็นสีแดง น้ำตาล เหลือง สลับกันอย่างสวยงาม

กิจกรรมค่ายเยาวชนอนุรักษ์ธรรมชาติ กิจกรรมเดินป่าศึกษาธรรมชาติและกิจกรรมดูนก

----------

ศูนย์ศึกษาธรรมชาติและสัตว์ป่าป่าห้วยกุ่ม ตู้ ปณ. 9 อ.ชุมแพ จ.ขอนแก่น 40130

โทร. 061 138 7345 อีเมล : huaikum01@hotmail.com