ดอยผาเมือง

เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าดอยผาเมือง
(Doi Pha Mueang Wildlife Sanctuary
)

 

อ้างอิง : หนังสือข้อมูลเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าในประเทศไทย (2560)  

 

ความเป็นมา

ป่าดอยผาเมืองเป็นป่าต้นน้ำที่มีสภาพป่าอุดมสมบูรณ์ กรมป่าไม้ได้กำหนดเป็นป่าโครงการไม้กระยาเลยในปี 2514 และเริ่มให้สัมปทานการทำไม้ ปี 2515 ต่อมาคณะรัฐมนตรีได้มีมติเมื่อวันที่ 14 มกราคม 2518 ให้ความเห็นชอบกำหนดให้ป่าลุ่มน้ำแม่ปิงประมาณ 15,000 ตร.กม. เหนือเขื่อนภูมิพลรวมทั้งป่าดอยผาเมืองเป็นป่าต้นน้ำลำธารชั้น 1 ห้ามมิให้มีการขอใช้พื้นที่และเข้าทำประโยชน์ใด ๆในพื้นที่โดยเด็ดขาด ฉะนั้นป่าโครงการไม้กระยาเลยที่กรมป่าไม้ได้วางไว้ในหลายโครงการจึงถูกระงับไป จากนั้นในปี 2520 กองอนุรักษ์สัตว์ป่า กรมป่าไม้ ได้รับรายงานจากป่าไม้เขตเชียงใหม่ และราษฎรในจังหวัดลำพูนว่า ป่าดอยผาเมืองนอกจากจะมีสภาพป่าที่อุดมสมบูรณ์แล้ว ยังมีสัตว์ป่านานาชนิดชุกชุมอีกด้วย และเห็นสมควรให้ประกาศเป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า เพื่อรักษาป่าตันน้ำลำธารของเขื่อนภูมิพล และสงวนพันธุ์สัตว์ป่ามิให้สูญพันธุ์ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ จึงดำเนินการเพื่อประกาศป้าดอยผาเมืองให้เป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่ามีพระราชกฤษฎีกากำหนดเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าดอยผาเมือง ปี 2523 >>คลิก<< ต่อมาได้มีการเพิกถอนพื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าดอยผาเมือง 3 ครั้ง คือ (1) ปี 2526  >>คลิก<< สำนักงานเร่งรัดพัฒนาชนบททำการก่อสร้างอ่างเก็บน้ำในท้องที่ ตำบลทาสบเส้า อำเภอแม่ทา จังหวัดลำพูน ตามโครงการพระราชดำริ เนื้อที่ประมาณ 250 ไร่ (2) ปี 2528  >>คลิก<< องค์การบริหารส่วนจังหวัดลำพูน ขอใช้พื้นที่บริเวณอ่างเก็บน้ำแม่เส้าในท้องที่ตำบลทาสบเส้าอำเภอแม่ทา จังหวัดลำพูน และพื้นที่โดยรอบ เพื่อจัดเป็นสถานที่ท่องเที่ยว เนื้อที่ประมาณ 1,500 ไร่ (3) ปี 2529  >>คลิก<< เขตประทานบัตรเหมืองแร่ ตามประทานบัตรที่ 12719/12319 ลงวันที่ 2 พฤศจิกายน 2521 เนื้อที่50 ไร่ 3 งาน 49 ตารางวา และ ปี 2550 >>คลิก<< ขยายเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าดอยผาเมือง ในท้องที่ตําบลเวียงตาล ตําบลแม่สัน อําเภอห้างฉัตร และตําบลเสริมขวา อําเภอเสริมงาม จังหวัดลําปาง

ภูมิประเทศ

ภูมิประเทศเป็นเทือกเขาสูงสลับซับซ้อนทอดตัวไปตามแนวทิศเหนือและทิศใต้นอาณาเขตระหว่างจังหวัดลำปางและจังหวัดลำพูน โดยในเขตจังหวัดลำปาง มีด้านลาดทางทิศตะวันออก ส่วนจังหวัดลำพูนมีด้านลาดทางทิศตะวันตก ระดับความสูงจากน้ำทะเลปานกลาง 250-1,293 เมตร ยอดเขาที่สูงที่สุด คือ ดอยนกสูง

ความหลากชนิดของสัตว์ป่า

  • สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม 37 ชนิด นก 75 ชนิด สัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก 37 ชนิด สัตว์เลื้อยคลาน 29 ชนิด
  • ใกลัสูญพันธุ์อย่างยิ่ง (CR) 1 ชนิด ได้แก่ แมวป่า
  • ใกล้สูญพันธุ์ (EN) 3 ชนิด ได้แก่ เก้งหม้อ นากใหญ่ธรรมดา และเสือโคร่ง
  • มีแนวโน้มใกล้สูญพันธุ์ (NU) 8 ชนิด ได้แก่ กระรอกบินแก้มสีแดง ค่างแว่นถิ่นเหนือ ชะนีมือขาว เสือไฟ หมาจิ้งจอก หมาใน หมีควาย และหมีหมา

ชนิดป่าไม้

ป่าเต็งรัง ป่าเบญจพรรณ ป่าดิบชื้น ป่าดิบเขา และป่าไม้ก่อ-ไม้สน

แผนผังที่ตั้ง