เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าสาละวิน
(Salawin Wildlife Sanctuary)

อ้างอิง : หนังสือข้อมูลเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าในประเทศไทย (2560)

ความเป็นมา

พื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าสาละวิน เดิมเคยเป็นป่าสัมปทานเพื่อการทำไม้มาก่อน นับตั้งแต่สมัยเจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ ได้ให้สัมปทานไม้สักแก่บริษัทอีสเอเซียติก (2450-2452)และบริษัท บอมเบย์เบอร์มา (2453-2476) แม้ในยุคกรมป่าไม้ ก็มีการให้สัมปทานไม้กระยาเลยแก่บริษัทเอกชน และองค์การของรัฐอีก เช่น องค์การอุตสาหกรรมป่าไม้องค์การทหารผ่านศึก และบริษัท แม่ฮ่องสอนทำไม้ จำกัด ทำให้สภาพป่าเสื่อมโทรมประกอบกับการเข้าไปครอบครองพื้นที่ป่าเพื่อจัดตั้งชุมชน หรือทำการเกษตร ถึงแม้รัฐบาลจะกำหนดให้พื้นที่ป่านี้เป็นป่าสงวนแห่งชาติป่าชาลวิน เมื่อปี 2506 และป่าสงวนแห่งชาติป่าสาละวิน เมื่อปี 2515 อย่างไรก็ตามยังมีพื้นที่ป่าบางส่วนสภาพป่าอุดมสมบูรณ์มีสัตว์ป่าอาศัยอยู่จำนวนมาก ราษฎรอำเภอแม่สะเรียงจึงเรียกร้องให้อนุรักษ์ป่าบริเวณนี้ไว้ กองอนุรักษ์สัตว์ป่า กรมป่าไม้ได้ส่งเจ้าหน้าที่ออกไปสำรวจพื้นที่ พบว่าสภาพป่าสาละวินที่คงความอุดมสมบูรณ์ มีสัตว์ป่าชนิดหายากอาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก เช่น เลียงผา กระทิง วัวแดง นกยูง นกเงือก เป็นต้น สมควรประกาศเป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่ากระทรวงเกษตรและสหกรณ์ได้ดำเนินการต่อมาจนได้มีพระราชกฤษฎีกาเมื่อปี 2521 >>คลิก<< กำหนดท้องที่ป่าตำบลแม่คง อำเภอแม่สะเรียง เป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าสาละวิน มีเนื้อที่ 343,750 ไร่ จวบปี 2524 ป่าสัมปทานแปลงที่ มร.10 ท้องที่ตำบลเสาหิน อำเภอแม่สะเรียง ซึ่งอยู่ติดกับเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าสาละวิน ได้สิ้นสุดสัมปทานลง กรมป่าไม้จึงดำเนินการเพื่อรวมพื้นที่ดังกล่าวเป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเพิ่มเติมอีก 203,125 ไร่ โดยตราพระราชกฤษฎีกาขยายเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าสาละวินเมื่อปี พ.ศ. 2526 >>คลิก<<  ต่อมาปี พ.ศ. 2550 >>คลิก<< ได้ปรับขยายพื้นที่เพิ่มเติมในท้องที่ตำบลเสาหินอีก 50,000 ไร่ ซึ่งเป็นพื้นที่ตามแนวชายแดน ทำให้ปัจจุบันเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าสาละวินมีเนื้อที 596,875 ไร่

ภูมิประเทศ

ภูมิประเทศเป็นเทือกเขาสูงชันสลับซับซ้อน ยอดเขาที่สำคัญในพื้นที่ ได้แก่ ดอยขุนแม่หมอ ดอยกองสุม ดอยเกาะแม่หลู่ และดอยขุนกองไหม ซึ่งเป็นยอดเขาที่สูงที่สุด1,130 เมตร จากระดับน้ำทะเลปานกลาง พื้นที่ส่วนใหญ่มีทิศด้านลาดจากทิศเหนือลงสู่ทิศใต้และทิศตะวันตก ลำห้วยส่วนใหญ่ไหลไปทางทิศตะวันตกระบายน้ำลงสู่แม่น้ำสาละวิน ซึ่งแบ่งเขตแดนระหว่างประเทศไทยกับสาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมาร์ ภูมิอากาศแบ่งออกเป็น 3 ฤดู คือ ฤดูหนาว ตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน ถึงเดือนมกราคม ฤดูร้อนตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ถึงเดือนเมษายน ฤดูฝน ตั้งแต่เดือนพฤษภาคมถึงเดือนตุลาคม อุณหภูมิสูงสุดเฉลี่ย 32.7 องศาเซลเซียส อุณหภูมิต่ำสุดเฉลี่ย 19.8 องศาเซลเซียส ปริมาณน้ำฝนต่อปีเฉลี่ย 1,230.2 มิลิเมตรธรณีวิทยาประกอบด้วยหินอยู่สามกลุ่มหลัก คือกลุ่มหินตะนาวศรี กลุ่มหินราชบุรี กลุ่มหินลำปาง

ความหลากชนิดของสัตว์ป่า

• ความหลากชนิด สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม 76 ชนิด นก 213 ชนิด สัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก 36 ชนิด สัตว์เลื้อยคลาน 48 ชนิด
• ใกล้สูญพันธุ์อย่างยิ่ง (CR) 2 ชนิด ได้แก่ กวางผา และวัวแดง
• ใกล้สูญพันธุ์ (EN) 4 ชนิด ได้แก่ เก้งหม้อ ลิงอ้ายเงี้ยะ ลิ่นจีน และเสือโคร่ง
• มีแนวโน้มใกลัสูญพันธุ์ (VU) 9 ชนิด ได้แก่ กระทิง กระรอกดินหลังลาย ค้างคาวอ้ายแหว่ง ชะนีมือขาว พญากระรอกบินหูดำ เสือดาว/เสือดำ เสือปลา เสือไฟ และเสือลายเมฆ

ชนิดป่าไม้

ป่าเบญจพรรณ ป่าเต็งรัง ป่าดิบเขา และป่าดิบแล้ง

• ชนิดป่าไม้ ปี พ.ศ. 2561 >>กำลังดำเนินการ<<

แผนผังที่ตั้ง