ดงใหญ่
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าดงใหญ่
(Dong Yai Wildlife Sanctuary)
 |
 |
| อ้างอิง : หนังสือข้อมูลเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าในประเทศไทย (2560) |
ความเป็นมา
เดิมป่าดงใหญ่เป็นป่าที่มีความอุดมสมบูรณ์ต็มไปด้วยพรรณไม้และสัตว์ป่านานาชนิดแต่ต่อมามีการบุกรุกยืดถือครอบครองพื้นที่ โดยราษฎรจากที่ต่าง ๆ อพยพย้ายถิ่นเข้ามาทำการจับจองพื้นที่ป่ากันอย่างมาก จนทางราชการต้องทำการผลักดันและอพยพราษฎรออกมาอยู่รวมกันตามโครงการ คจก. ต่อมาได้มีมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 10 และ 17 มีนาคม 2535 เห็นชอบผลการจำแนกการใช้ประโยชน์ทรัพยากรและที่ดินป่าไม้ในพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติทั่วประเทศ พร้อมมาตรการและแนวทางปฏิบัติโดยให้เร่งรัดดำเนินการรังวัดจัดทำเครื่องหมายแสดงแนวเขตการใช้ประโยชน์ทรัพยากรและที่ดินป่าไม้ในภูมิประเทศให้ชัดเจนโดยร็ว เพื่อให้หน่วยงานของภาครัฐและเอกชน ตลอดจนราษฎรในท้องที่ได้ยึดถือเป็นแนวทางปฏิบัติร่วมกันอย่างเป็นรูปธรรม จังหวัดบุรีรัมย์จึงได้มีคำสั่งที่ 1 12/2535 ลงวันที่ 12 ตุลาคม 2535 แต่งตังคณะทำงานสำรวจดรวจสอบแนวเขตพื้นที่ป่าเพื่อการอนุรักษ์ในเขตป่าสงวนแห่งชาติป่าดงใหญ่ ทำการสำรวจรังวัดกันแนวเขตป่าให้เป็นป่าอนุรักษ์ ต่อมาสำนักงานป่าไม้เขตนครราชสีมา ได้มีหนังสือที่ กษ 0716/1298 ลงวันที่ 18 ธันว่าคม 2536 รายงานให้กรมป่าไม้ทราบว่าพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติป่าดงใหญ่ ยังคงมีความอุดมสมบูณ์มีสัตว์ป่าที่หายากและใกล้สูญพันธุ์อาศัยอยู่ในพื้นที่ สมควรกำหนดเป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า กรมป่าไม้จึงมีคำสั่งกรมที่ 555/2537 ลงวันที่ 31 มีนาคม 2537 ให้เจ้าหน้าที่ส่วนอนุรักษ์สัตว์ป่า สำนักอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ ออกไปทำการสำรวจข้อมูลเบื้องต้นและดำเนินการเพื่อประกาศเป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ซึ่งเจ้าหน้าที่ชุดสำรวจได้นำข้อมูลเบื้องต้นเข้าขอความเห็นชอบจากที่ประชุมคณะอนุกรรมการป้องกันและปราบปรามการลักลอบตัดไม้ทำลายป่า ประจำจังหวัดบุรีรัมย์ เมื่อวันที่ 6 กรกฎาคม 2537 ที่ประชุมมีมติห็นชอบให้กำหนดพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติป่าดงใหญ่เป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า และได้รับความเห็นชอบจากที่ประชุมคณะกรรมการสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่าแห่งชาติ ทั้งนี้ได้มีพระราชกฤษฎีกากำหนดเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าดงใหญ่ เมื่อปี 2539 >>คลิก<<
ภูมิประเทศ
เป็นที่ราบสูง มีภูเขาสูงทางด้านทิศตะวันตกแล้วค่อย ๆ ลาดต่ำไปทางทิศตะวันออกมีภูเขาขึ้นโดดเดียวไม่ติดกันเป็นเทือกเขา ได้แก่ เขาเนิน เขากะป็อด เขาแสลงโทนเขากระเจียวและเขาลูกช้าง ความสูงของพื้นที่จากระดับน้ำทะเลปานกลางตั้งแต่ 230 - 685 เมตร มีลำห้วยที่สำคัญ คือ ลำนางรอง คลองดินสอ และคลองมะนาว สาขาของแม่น้ำมูล มีอ่างเก็บน้ำที่สำคัญ คือ เขื่อนลำนางรอง อ่างคลองมะนาว อ่างเขาลูกข้าง อ้างเขาประทุน ภูมิอากาศพื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าดงใหญ่ ตั้งอยู่ในเขตมรสุมเขตร้อน ได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ ทำให้มีฝนตกซุกปริมาณน้ำฝนเฉลี่ย 1,100 มิลลิเมตร/ปี ช่วงที่มีฝนตกมากได้แก่ช่วงเดือนมิถุนายน-กันยายน อุณหภูมิเฉลี่ย 18 - 36 องศาเซลเซียส
ความหลากชนิดของสัตว์ป่า
- ความหลากชนิด สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม 47 ชนิด นก 243 ชนิด สัตว์เลื้อยคลาน 35 ชนิด สัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก 31 ชนิด
- ใกล้สูญพันธุ์อย่างยิ่ง (CR) 1 ชนิด ได้แก่ วัวแดง
- ใกล้สูญพันธุ์ (EN) 5 ชนิด ได้แก่ ช้างป่า ชะนีมงกุฎ เสือโคร่ง แมวลายหินอ่อน และชะมดแผงสันหางดำ
- มีแนวโน้มใกล้สูญพันธุ์ (NU) 13 ชนิด ได้แก่ กระทิง หมาจิ้งจอก เสือไฟ หมาใน ชะนีมือขาว นากใหญ่ขนเรียบ ลิงเสน ค้างคาวกินแมลงนิ้วสั้น พญากระรอกบินหูดำ ค้างคาวแม่ไก่ป่าฝนค้างคาวหางหนู หมีหมา และหมีควาย
ชนิดป่าไม้
ป่าเต็งรัง ป่าเบญจพรรณ ป่าดิบแล้ง สวนป่า
แผนผังที่ตั้ง