โตนงาช้าง

(เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าโตนงาช้าง)
(Khao Banthat Wildlife Sanctuary)

 

อ้างอิง : หนังสือข้อมูลเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าในประเทศไทย (2560)  

 

ความเป็นมา

เดิมเคยเป็นพื้นที่ที่ถูกปิดกั้นเนื่องจากการผันผวน ทางการเมือง ทำให้เจ้าหน้าที่ไม่สามารถเข้าสู่พื้นที่ได้ จนกระทั่งปี 2519 กรมป่าไม้โดยกองอนุรักษ์สัตว์ป่าได้จัดส่งเจ้าหน้าที่เข้ามาสำรวจ ซึ่งพิจารณาแล้วเห็นว่าป่าโตนงาช้างเป็นป่าฝืนใหญ่ที่มีความอุดมสมบูรณ์ เป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่านานาชนิด อีกทั้งยังเป็นป่าต้นน้ำลำธารหลายสายที่หล่อเลี้ยงพื้นที่ราบลุ่มทะเลสาบสงขลาและพื้นที่ใกล้เคียง ดังนั้น เพื่อควบคุมดูแลรักษาสภาพธรรมชาติทั้งด้านสัตว์ป่า ป่าไม้ แหล่งน้ำ แหล่งอาหารของสัตว์ป่า ตลอดจนสภาพธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอันมีความสำคัญ กรมป่าไม้จึงได้ดำเนินการเพื่อประกาศเป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า โดยมีพระราชกฤษฎีกากำหนดเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าโตนงาช้าง เมื่อปี 2521 >>คลิก<< ต่อมาในปี 2529 ได้มีพระราชกฤษฎีกาให้เพิกถอนพื้นที่บางส่วนของเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าโตนงาช้าง >>คลิก<< ในท้องที่ตำบลเขาพระ เพื่อให้องค์การโทรศัพท์ใช้ประโยชน์พื้นที่สร้างโครงข่ายโทรศัพท์ 

ภูมิประเทศ

ลักษณะภูมิประเทศเป็นเทือกเขาสลับซับซ้อนในเทือกเขาบรรทัด มียอดเขาที่สูงที่สุด 932 เมตร จากระดับน้ำทะเลปานกลาง ด้านทิศตะวันออก มีลักษณะเป็นหน้าผาสูงชัน เป็นแหล่งต้นน้ำลำธารที่สำคัญหลายสายที่ไหลลงสู่ทะเลสาบสงขลา ภูมิอากาศพื้นที่ได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ และลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือทำให้มีฤดูกาลที่ชัดเจน 2 ฤดูกาล ได้แก่ ฤดูฝน โดยเฉพาะเดือนตุลาคมถึงเดือนธันวาคมจะเป็นช่วงที่มีฝนตกชุกที่สุด และฤดูร้อนเริ่มตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ถึงเมษายน

ธรณีวิทยา

พื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าโตนงาช้าง ประกอบไปด้วยหินอัคนี หินตะกอน และ หินแปรได้แก่ หินปูน หินดินดาน หินทราย หินไบใอไทด์ มัสคไวท์ ทัวร์มาลีน และแกรนิตสำหรับหินปูนซึ่งปรากฏเป็นส่วนใหญ่ของพื้นที่เป็นหินชุดทุ่งสง เป็นหินปูนที่มีสีแตกต่างกันตั้งแต่สีเทาถึงสีเทาดำและสีชมพู โดยเนื้อหินจะมีเนื้อดินและหินดินดานแทรกสลับ นอกจากนี้ยังมีหินดินดานและหินทรายชุดแก่งกระจาน หน่วยหินบ้าน พรุชบา มีลักษณะเป็นหินสีเทาดำ จนถึงสีเขียวแกมเทามีลายชั้นบางและรอยแตกเป็นกาบ บางแห่งมี หินชนวน หินฮอร์นเฟล และหินควอร์ไทต์สีดำ จนถึงสีเขียวแกมเทาดำ

ความหลากชนิดของสัตว์ป่า

  • สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม 117 ชนิด นก 168 ชนิด สัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก 24 ชนิดสัตว์เลื้อยคลาน 58 ชนิด
  • ใกล้สูญพันธ์ (EN) : กระจงควาย กระรอกหางม้าใหญ่ ชะมดแผงสันหางดำ ช้างป่า สมเสร็จ เลือโคร่ง และอีเห็นลายพาด
  • มีแนวโน้มใกล้สูญพันธุ์ (VU) : กระรอกดินหลังลาย กระรอกหน้ากระแต ค้างคาวฟันร่อง ค้างคาวฟันหน้าซ้อนเล็ก ค้างคาวมงกุฏเลียนมลายูเล็ก ค้างคาวแม่ไก่ป้าฝน ค้างคาวยอด กล้วยปีกปุ่ม ค้างคาวยอดกล้วยปีกใส  ค้างคาวยอดกล้วยเล็ก ค้างคาวอ้ายแหว่ง ค่างดำ ค่างแว่นถิ่นใต้ ชะมดแปลงลายแถบ นากใหญ่ขนเรียบ พญากระรอกบินหูดำ ลิงเสน เสือดาว/เลือดำ เสือปลา เสือไฟ เสือลายเมฆ หนูไผ่เล็บมือแบน หนูเหม็น สาทู หมาใน และหมีหมา

ชนิดป่าไม้

ป่าติบขึ้น 

แผนผังที่ตั้ง